Τέκελι, Έμεριχ κόμης

(Tököly, 1656 – 1705). Ούγγρος ευγενής, Σέρβος στην καταγωγή, ο οποίος επαναστάτησε κατά της γερμανικής κυριαρχίας και συμπολέμησε ως σύμμαχος των Τούρκων. Γεννήθηκε στην Ουγγαρία. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο οποίος είχε προγραφεί επειδή συμμετείχε στην εξέγερση των Ούγγρων ευγενών κατά του αυτοκράτορα, κατέφυγε στην Τρανσυλβανία, όπου πολέμησε μαζί με τους δυσαρεστημένους Ούγγρους κατά του Λεοπόλδου του A’ και κυρίευσε πολλά φρούρια. Ανάγκασε έτσι τον αυτοκράτορα να έρθει σε διαπραγματεύσεις μαζί του. Η επανάσταση όμως των Ούγγρων εξακολούθησε γιατί την υπέθαλπαν οι Τούρκοι. Το 1682, ενώ ο αυτοκράτορας υποσχόταν σημαντικές παραχωρήσεις, οι Τούρκοι υποσχέθηκαν στον Τ. να τον κάνουν ηγεμόνα της Τρανσυλβανίας και να παραδώσουν στη διοίκησή του τη μέση Ουγγαρία. Ο Τ. έστειλε αντιπρόσωπο στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος εξακολούθησε τις διαπραγματεύσεις. Το 1682 ο T., με τη βοήθεια των Τούρκων, κυρίευσε το Κάσαου και όταν ξέσπασε επίσημα ο πόλεμος μεταξύ του αυτοκράτορα και της Πύλης, ο Τ. διορίστηκε από τον σουλτάνο ηγεμόνας της Άνω Ουγγαρίας και πολιόρκησε μαζί με τους Τούρκους τη Βιέννη. Όταν απέτυχε η πολιορκία της πόλης αυτής, τα αυτοκρατορικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ουγγαρία, αλλά ο Τ. εξακολούθησε τον πόλεμο με τους λίγους οπαδούς του. Σώθηκε από επίθεση των αυτοκρατορικών εναντίον του στρατοπέδου του, ενώ οι Τούρκοι υποχωρούσαν. Το 1690, διορίστηκε από τον βεζίρη, ηγεμόνας της Τρανσυλβανίας, εισέβαλε στη χώρα αυτή και νίκησε τους αυτοκρατορικούς του πρίγκιπα Αυγούστου του Ανόβερου. Μετά από λίγο όμως αναγκάστηκε να υποχωρήσει στη Βλαχία. Πήρε κατόπιν μέρος στον πόλεμο των Τούρκων εναντίον της Αυστρίας. Κατά τη μάχη του Σλάνκαμεν, στην οποία νικήθηκαν οι Τούρκοι (1691), ήταν διοικητής του τουρκικού ιππικού. Στη συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699) καμιά φροντίδα δεν πάρθηκε για τον T., ο οποίος είχε τόσο βοηθήσει τους Τούρκους. Εγκαταλείφτηκε από όλους και ζούσε σε μια απομακρυσμένη συνοικία της Κωνσταντινούπολης χάρη σε μια μικρή επιχορήγηση που του παραχώρησε η Πύλη. Το 1701 ακούγοντας τις υποκινήσεις του Γάλλου πρέσβη, στην Κωνσταντινούπολη, ο Τ. πήγε στην Αδριανούπολη για να αναφερθεί στον σουλτάνο και να τον παρακινήσει σε πόλεμο κατά της Αυστρίας. Μετά από αυστριακές ίσως εισηγήσεις ο σουλτάνος δεν επέτρεψε καν στον Τ. να μπει στην πόλη, αλλά διέταξε να εξοριστεί αμέσως στη Νικομήδεια, όπου του παραχωρήθηκε κατοικία κοντά στο Τσιτσέκ - Μεϊντάν. Εκεί συγκεντρώθηκε ολόκληρη η οικογένειά του και το προσωπικό της ακολουθίας του.